Puntos

A vila da Estrada naceu a mediados do s. XIX. Nos  anos 20 conformouse como referente urbanístico e cultural.

Existe a posibilidade de realizar rutas guiadas pola Estrada, mediante un percorrido polas súas rúas para coñecer unha parte da súa historia e a súa arquitectura. Vivendas privadas e construcións públicas, sobre todo da época dourada dos anos ’20, na que a vila foi coñecida co sobrenome de “Airista” pola benevolencia do seu clima e aires limpos.

Mais información:  http://turismo.aestrada.gal

O pazo de Oca é, seguramente, o máis representativo dos pazos de Galicia. Os xardíns pódense visitar e o seu trazado, da segunda década do  XVIII, é produto e reinterpretación da tradición  paisaxística francesa. Compóñense de espazos articulados independentemente, con carácter propio. O xogo barroco das perspectivas e o fluír da auga combínase co granito e especies vexetais insólitas.

O pazo de Oca pertence á Fundación Casa  Ducal de  Medinaceli e forma parte da Ruta da camelia. Un percorrido de norte a sur de Galicia a través de 12 pazos e xardíns, públicos e privados. Preto de 8.000 variedades de camelias en xardíns vinculados ao patrimonio histórico de Galicia.

Máis información en: https://www.turismo.aestrada.gal/a-estrada-cultura/pazo-de-oca/

O Museo Manuel Reimóndez Portela ten como obxecto á Estrada. Está distribuído en varios ámbitos de exposición: a Estrada rural e urbana, a escola do pasado, os xogos e xoguetes e os nenos e a vida cotiá. Ademais conta cunha pequena pinacoteca onde se expoñen obras de artistas como Castelao ou Muras.

Máis información: http://www.museo.aestrada.com

Construída no século  XVIII, con planta de cruz latina e reutilizando os materiais procedentes doutra máis antiga. Ten casa reitoral próxima e con pombal cadrado unido ao seu corpo (en ruínas tras un incendio). Entre o seu patrimonio conta cunha pila  bautismal do século  XII; arquivos con textos que se remontan ata o século  XII; unha cruz parroquial de 1726, estilo gótico fabricada en prata e ouro; unha cruz do ano 1610, forxada en prata polo compostelán  Enrique López, coas figuras de Jesús, María, e San  Martíño xunto con  Mateo, Marcos, Lucas e Juan; sepulturas na capela maior, con lises e follas de  higuera, de Juan González de Figueroa e Inés Álvarez Bermúdez de Castro, a súa esposa e patroa da Igrexa; unha campá grande do ano 1874 e outra pequena de 1894; e unha imaxe do Carmen.

O pazo é de planta en L, e foi antiga morada dos Cervela de Aragón e Cataluña. En 1876 un dos seus descendentes, José Vázquez Cervela, entrou na Casa Real e alcanzou o cargo de Aposentador de Fernando VII. Foi Cárcere de Callobre durante a Xurisdición de Tabeirós, e Casa Concello do municipio da Estrada por acordo do 6 de febreiro de 1840. Segundo narran os veciños conta con vellos arquivos de interese histórico.

Xunto ao pazo de Valiñas atopase unha antiga sobreira do S. XVIII, máis coñecida co nome de sobreira de Valiñas. A árbore é unha das árbores máis antigas da Estrada e forma parte do Catálogo galego de árbores senlleiras. Conta cunha altura de aproximadamente 22 metros e un perímetro de 5,5 m.

Máis información: https://www.depo.gal/es/-/arbores-senlleiras-sobreira-do-pazo-de-valinas

Máis información: https://turismoriasbaixas.com/recursopan1?content=280379415

e-callobre/

A Estrada está atravesada por varios camiños de Santiago. O máis importante e transitado é a Vía da Prata, que ten o seu inicio nas cidades de Mérida ou Sevilla. Desde san Miguel de Castro podemos percorrer os últimos quilómetros desta ruta e chegar a Compostela en media xornada. A distancia é de 23,9 km e no camiño atravesamos varias poboacións con todos os servizos necesarios.

Mais información: http://turismo.aestrada.gal/es/que-facer/camino-de-santiago/

Un dos motivos polo que Castrovite é máis coñecido é pola existencia dun antigo castro celta que data do Século IV a. C. Este castro, que actualmente se encontra algo deteriorado, atópase no punto máis alto do lugar, a uns 400 metros de altitude. Atopáronse varias cerámicas nunha escavación feita en 1995. Estes restos atopados pertencen ao período comprendido entre o século V ao I a. C. Os restos arqueolóxicos atopados proban a existencia dun comercio púnico de cerámicas no interior de Galicia, feito estraño, xa que este comercio producíase con máis asiduidade no litoral. Actualmente encima do castro atópase situada unha ermida dedicada á Virxe de Santa Mariña e na que cada 25 do mes de xullo celébranse as festas patronais.

Os montes que separan as comarcas de Tabeirós e Deza culminan en amplas chairas que historicamente permanecían encharcadas durante todo o ano. Nestes terreos húmidos que caracterizan as marismas conserváronse pequenas áreas de turberas e zonas asolagadas polas choivas. A máis significativa é a lagoa Sacra de Olives, formada nunha pequena depresión do terreo a uns 650 metros de altitude. Resultan moi curiosos os muros de pedra que rodean o espazo inundable. Segundo a lenda, a lagoa foi rodeada cun muro para evitar a profanación dos cadáveres arroxados á auga tras unha batalla da Antigüedad xa esquecida.

O Castro de Trocastello (actualmente Entrecastrelo) é coñecido por varios nomes como Castro de Ribela, Castro de Parada ou Castro dá Eira dous Mouros. Está rexistrado coa referencia GA36017038. Está configurado en tres recintos graduados con dúas murallas defensivas, cun foso no lado norte e a entrada no lado este. Desde a súa cima tense unha posición que ofrece un gran campo de visión cara ao val dos ríos Umia e Ulla. Hai referencias e lendas sobre numerosos gravados rupestres nas súas proximidades, con cazoletas e cruciformes, pero na actualidade é difícil de comprobar a súa existencia pola gran cantidade de vexetación da zona.

Mais información: https://codeseda.com/castro-trocastello-a-estrada-ribela-mouros-eira/

A rapa das bestas de Sabucedo é unha festa na que rememora o vínculo ancestral dos cabalos co divino dende o S. XVII.  Na festa, celebrase a misa da alborada onde se  prega polos animais e as persoas  que participan na festa a  San Lourenzo. Tras isto, os veciños e visitantes soben o monte para buscar os cabalos.  Ao día seguinte, condúcense os cabalos nun gran cerco ao curro  onde os “aloitadores” inmobilizan ao animal, corpo a corpo, para cortarlle as crines.

Máis información: http://rapadasbestas.gal/es/